Posiedzenie Komitetu Transportu Polskiej Akademii Nauk i Forum Dziekanów Wydziałów Kształcących na kierunku Transport

Uroczystego otwarcia posiedzenia dokonała prof. dr hab. inż. Marianna Jacyna, Dziekan Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej oraz Przewodnicząca Komitetu Transportu PAN, witając członków Komitetu, Dziekanów oraz zaproszonych gości. W swoim wystąpieniu podkreśliła rangę integracji środowiska naukowego oraz konieczność systematycznego zacieśniania współpracy pomiędzy uczelniami a otoczeniem społeczno-gospodarczym:

„Dzisiejsze spotkanie potwierdza, że tylko poprzez ścisłą współpracę środowiska akademickiego, instytucji publicznych oraz sektora gospodarczego jesteśmy w stanie realnie kształtować przyszłość transportu. Połączenie potencjału Komitetu Transportu PAN i Forum Dziekanów tworzy unikatową platformę dialogu, której znaczenie wykracza daleko poza ramy samego środowiska naukowego. Jestem przekonana, że wyniki naszych obrad przełożą się na konkretne inicjatywy, widoczne zarówno w sferze badań, jak i w praktyce gospodarczej”.

Przewodnicząca zwróciła również uwagę na ponad pięćdziesięcioletnią tradycję działalności Komitetu Transportu PAN jako instytucji integrującej środowisko naukowe oraz pełniącej rolę opiniotwórczego zaplecza dla rozwoju transportu w Polsce. Szczególnie podkreślona została rola dziekanów jako osób najlepiej identyfikujących potrzeby rynku pracy oraz oczekiwania młodego pokolenia inżynierów.

Komitet Transportu Polskiej Akademii Nauk od ponad pół wieku stanowi kluczową platformę współpracy naukowej w obszarze transportu. Integruje ośrodki akademickie w skali kraju, wspiera wymianę doświadczeń badawczych oraz uczestniczy w kształtowaniu polityki naukowej i technologicznej. Struktura Komitetu obejmuje sekcje odpowiadające najważniejszym obszarom transportu, od lotnictwa, kolei i transportu drogowego, przez logistykę, bezpieczeństwo i zrównoważony rozwój, aż po cyfryzację, automatykę i sztuczną inteligencję.

Organizacja posiedzenia przez Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej miała charakter dwudniowych, intensywnych obrad programowych, w których każdy dzień obejmował zarówno sesję plenarną, jak i bloki tematycznych paneli dyskusyjnych. Uzupełnieniem części merytorycznej było zapoznanie się z nowoczesnym zapleczem laboratoryjnym i dydaktycznym Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej, które umożliwiło prezentację praktycznych zastosowań innowacyjnych rozwiązań technologicznych w obszarze transportu.

Dzień pierwszy obrad – 20 listopada 2025 r.

Sesja plenarna

Pierwszą sesję plenarną otworzyło wystąpienie prof. dr hab. inż. Piotra Folęgi - Przewodniczącego Rady Naukowej Dyscypliny Inżynieria Lądowa, Geodezja i Transport Politechniki Śląskiej, poświęcone aktualnym zagadnieniom związanym z ewaluacją działalności naukowej w dyscyplinie transport. Następnie prof. dr hab. inż. Dariusz Pyza - – Członek Rady Doskonałości Naukowej przedstawił najważniejsze informacje dotyczące postępowań awansowych w zakresie stopni doktora habilitowanego oraz tytułów profesora. Całość sesji dopełniły wystąpienia przewodniczących poszczególnych sekcji Komitetu Transportu PAN, prezentujące aktualne kierunki prac badawczych i najważniejsze wyzwania poszczególnych obszarów transportu.

Sesja plenarna pierwszego dnia stworzyła spójne wprowadzenie do dalszych, pogłębionych debat tematycznych. Stanowiła punkt odniesienia dla wieloaspektowych dyskusji nad systemowymi uwarunkowaniami funkcjonowania nauki, dydaktyki oraz współpracy z gospodarką. Naturalnym jej rozwinięciem były panele dyskusyjne, koncentrujące się na konkretnych problemach o istotnym znaczeniu strategicznym.
 

Panele dyskusyjne

„Finansowanie nauki i prawo zamówień publicznych – bariera czy impuls rozwoju”

Pierwszy panel dyskusyjny, moderowany przez prof. dr hab. inż. Bogusława Łazarza - byłego Prorektora ds. Ogolnych Politechniki Śląskiej, poświęcony został zagadnieniom finansowania badań naukowych w kontekście obowiązujących regulacji prawnych. Paneliści: prof. dr hab. inż. Paweł Droździel – Prorektor ds. Studenckich Politechniki Lubelskiej, prof. dr hab. inż. Marcin Ślęzak - Dyrektor Instytutu Transportu Samochodowego, prof. dr hab. inż. Tomasz Nowakowski - Prorektor ds. Informatyzacji Politechniki Wrocławskiej oraz dr inż. Piotr Pryciński - Pełnomocnik Dziekana ds. Zamówień Publicznych Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej analizowali wpływ przepisów prawa zamówień publicznych na realizację projektów badawczo rozwojowych. Wskazywano zarówno na ograniczenia o charakterze formalnym, jak i na potencjalne możliwości wynikające z właściwego stosowania przepisów. Wspólnym wnioskiem była potrzeba większej elastyczności systemowej oraz tworzenia rozwiązań sprzyjających efektywnej współpracy uczelni z przemysłem.

„Strategiczne projekty infrastrukturalne jako impuls synergii nauka technologia biznes”

Kolejny panel, moderowany przez prof. dr hab. inż. Andrzeja Szaratę - Rektora Politechniki Krakowskiej, koncentrował się na roli wielkoskalowych projektów infrastrukturalnych w stymulowaniu innowacyjności oraz rozwoju badań naukowych. Dr Filip Czernicki - – Prezes Zarządu i Dyrektor Generalny Centralnego Portu Komunikacyjnego, wraz z dr. inż. Ignacym Górą - Prezesem Urzędu Transportu Kolejowego, dr. hab. inż. Kazimierzem Jamrozem, prof. uczelni - Politechnika Gdańska, dr. inż. Michałem Kozłowskim - Zastępcą Dyrektora Lotniska Chopina w Warszawie oraz dr. inż. Jerzym Lejkiem - Prezesem Metra Warszawskiego, omówili wyzwania związane z integracją nowych technologii z istniejącą infrastrukturą transportową. Zwrócono uwagę na konieczność wczesnego włączania środowiska akademickiego w proces planowania inwestycji, co sprzyja transferowi wiedzy oraz tworzeniu rozwiązań opartych na wynikach badań naukowych.

Dzień drugi obrad – 21 listopada 2025 r.

Sesja plenarna

Drugi dzień obrad rozpoczęła sesja plenarna poświęcona problematyce kształcenia na kierunku Transport oraz wymaganiom akredytacyjnym Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Dr hab. inż. Ewa Kardas Cinal, prof. uczelni - Prodziekan ds. Kształcenia na Wydziale Transportu Politechniki Warszawskiej, przedstawiła kluczowe wyzwania dydaktyczne, natomiast dr hab. inż. Maciej Szkoda, prof. uczelni - Politechnika Krakowska, omówił wymagania formalne i jakościowe stawiane jednostkom prowadzącym kształcenie inżynierskie. Wystąpienia te stały się bezpośrednim impulsem do dalszych dyskusji panelowych, ukierunkowanych na przyszłe kompetencje absolwentów oraz bezpieczeństwo i innowacyjność systemów transportowych.

Panele dyskusyjne

„Bezpieczeństwo i zagrożenia w dobie sztucznej inteligencji”

Panel prowadzony przez prof. dr hab. inż. Adama Weintrita - Rektora Uniwersytetu Morskiego w Gdyni poświęcony został wyzwaniom związanym z rozwojem sztucznej inteligencji i automatyzacji w transporcie. Eksperci: dr hab. inż. Rafał Burdzik, prof. uczelni - Politechnika Śląska, dr hab. Jarosław Cymerski - Służba Ochrony Państwa, prof. dr hab. inż. Konrad Lewczuk - Prodziekan ds. Nauki Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej, dr hab. inż. Wojciech Ślączka, prof. uczelni - Rektor Politechniki Morskiej w Szczecinie oraz mgr inż. Piotr Kotylak - Politechnika Warszawska omawiali zarówno potencjał technologii, jak i zagrożenia wynikające z cyberbezpieczeństwa, niezawodności systemów oraz kwestii etycznych. Podkreślono potrzebę kształcenia specjalistów zdolnych do odpowiedzialnego projektowania i zarządzania zaawansowanymi rozwiązaniami cyfrowymi.

„Kształcenie na kierunku Transport – wymagania i kompetencje absolwenta”

Panel moderowany przez prof. dr hab. inż. Wojciecha Wawrzyńskiego - Przewodniczącego Rady Naukowej ITWL poświęcony był przygotowaniu przyszłych kadr dla sektora transportu. Uczestnicy: Dariusz Grajda - Wiceprezes Zarządu PKP S.A., dr inż. Sławomir Jasiński - Prezes Firmy Rail-Mil, dr hab. inż. Tomasz Perzyński, prof. uczelni - Dziekan Wydziału Transportu, Elektrotechniki i Informatyki Uniwersytetu Radomskiego, prof. dr hab. inż. Ireneusz Pielecha - Politechnika Poznańska oraz dr hab. inż. Grzegorz Sierpiński, prof. uczelni - Dziekan Wydziału Transportu i Inżynierii Lądowej Politechniki Śląskiej, dyskutowali o konieczności ciągłej aktualizacji programów studiów, wzmacnianiu kompetencji praktycznych oraz łączeniu wiedzy technicznej z kompetencjami miękkimi.

„Współpraca uczelni z otoczeniem społeczno-gospodarczym”

Zwieńczeniem drugiego dnia obrad była debata moderowana przez prof. dr hab. inż. Jerzego Merkisza - Politechnika Poznańska, poświęcona współpracy uczelni z przemysłem i administracją publiczną. Paneliści: dr hab. inż. Piotr Gołębiowski, prof. uczelni - Politechnika Warszawska, prof. dr hab. inż. Zbigniew Łukasik - były Rektor Uniwersytetu Technlogiczno-Humanistycznego w Radomiu, prof. dr hab. inż. Zbigniew Pietrzykowski - Dziekan Wydziału Informatyki i Telekomunikacji Politechniki Morskiej w Szczecinie, dr hab. inż. Marcin Staniek, prof. uczelni - Prorektor ds. Współpracy z Otoczeniem Społeczno-Gospodarczym Politechniki Śląskiej oraz prof. dr hab. inż. Franciszek Tomaszeski - Politechnika Poznańska, podkreślili rolę wspólnych projektów badawczo rozwojowych jako fundamentu transferu wiedzy i innowacji. Wskazano również na bariery organizacyjne i prawne, które nadal wymagają systemowych rozwiązań.

Podsumowanie Posiedzenia Komitetu Transportu Polskiej Akademii Nauk i Forum Dziekanów Wydziałów Kształcących na kierunku Transport

Dwudniowe posiedzenie Komitetu Transportu PAN oraz Forum Dziekanów umożliwiło kompleksową analizę kluczowych wyzwań stojących przed współczesnym transportem, obejmujących zagadnienia zrównoważonego rozwoju, dekarbonizacji, cyfryzacji, automatyzacji, bezpieczeństwa oraz odporności systemów transportowych. Obrady potwierdziły, że skuteczna transformacja sektora wymaga ścisłej i długofalowej współpracy środowiska naukowego, administracji publicznej oraz gospodarki.

Wydarzenie jednoznacznie ukazało rolę Komitetu Transportu PAN jako centralnej instytucji integrującej środowisko transportowe w Polsce, a Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej jako aktywnego ośrodka kształtującego kierunki rozwoju badań, edukacji i innowacji na najwyższym poziomie.

Uczestnicy Posiedzenia Komitetu Transportu Polskiej Akademii Nauk i Forum Dziekanów Wydziałów Kształcących na kierunku Transport